Dünya
BBC Türkçe

'Vikingler Amerika kıtasına Kristof Kolomb'dan 471 yıl önce gitti'

Vikinglerin Amerika'ya Kolomb'dan yüzyıllar önce ulaştıkları biliniyordu ama yeni teknikler ilk kez kesin bir tarih verebiliyor

22 Ekim 2021 06:41

Yeni bir araştırma Vikinglerin Kuzey Amerika'da Kristof Kolomb yola çıkmadan tam 471 yıl önce yani günümüzden bin yıl önce bir yerleşim kurduklarını ortaya koydu.

Yeni tarihlendirme teknikleriyle ağaç halkalarını inceleyen bilim insanları Vikinglerin Kanada'daki Newfoundland'da milattan sonra tam olarak 1021 yılında bir yerleşim kurduklarını kanıtlayan bulgulara ulaştılar.

Aslında Avrupa kıtasından yola çıkan grupların Amerika kıtasına, 1492 yılında Yeni Dünya'ya ulaşan Kristof Kolomb'dan çok daha önce gittikleri uzun zamandır biliniyor.

Fakat bu kez araştırmacılar ilk kez tam bir tarih verebiliyorlar.

Nature adlı bilim dergisinde araştırmalarını raporlayan uzmanlar, L'Anse aux Meadows adlı Nordik (Norveç'ten gelen Vikinglerin kurduğu) yerleşim inşa edilirken kesilerek kullanılmış üç ağaç parçası üzerinde çalıştılar.

Tarihi bilinen bir güneş fırtınasının yarattığı "atmosferik radyokarbon" izlerinden yararlanarak, bu üç tahta parçasının geldiği ağacın kesin olarak 1021 yılında kesilmiş olduğu sonucuna vardılar.

Nasıl bir teknik kullandılar?

Güneşteki büyük bir radyasyon patlamasının yeryüzüne çarpmasıyla meydana gelen böyle bir güneş fırtınasının milattan sonra 992 yılında yaşandığı biliniyordu. Uzmanlar bu bilginin onlara bulunan yerleşimin tarihini çok daha önceki çalışmalardan çok daha kesin bir şekilde tespit etme fırsatı verdiğini söylüyorlar.

Çalışmada "Bu ağaç parçalarının Norveçli Vikinglere ait olduğu daha önce Parks Canada tarafından yapılan ayrıntılı araştırmalarla kanıtlanmıştı" deniliyor ve ağaç parçalarına metal aletlerle şekil verildiğinin açıkça belli olduğu da ekleniyor.

L'Anse aux Meadows yerleşiminin, daha güneydeki bazı bölgeler de dahil yeni yerlerin keşfi için bir merkez üssü olarak kullanıldığı da kaydediliyor.

Çalışmanın yazarları bu bulguların, bilginin aktarılması ve genetik bilgi ve hastalıkların taşınması gibi kıtalararası faaliyetler hakkında yapılacak yeni araştırmalar açısından bir dönüm noktası oluşturacağını da söylüyorlar.

UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınan, Newfoundland adasının en kuzey noktasındaki L'Anse aux Meadows, Vikinglerin Kuzey Amerika'daki bilinen ilk yerleşimi ve Avrupa kökenli bir insan grubunun Yeni Dünya'ya gelip yerleştiğine ilişkin en eski kanıtları veriyor.

Radyokarbonla tarihleme, cisimler üzerindeki radyoaktif karbon izotopu (karbon 14) kalıntılarını ölçerek tarih belirleyebilen yeni bir teknik.

Karbon 14 zamanla bozulmaya uğruyor ve bu bozulmanın düzeyinden, ya da kalabilen radyoaktif karbondan cismin tarihini anlamak mümkün oluyor.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir