İstanbul Boğazı'nda tarihi Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı'na çarpan Malta bayraklı Vitaspirit adlı geminin Filipinli kaptanı Edgardo Deseo ve 3 mürettebat, deniz kaza raporu düzenlenmesi için İstanbul Adalet Sarayı'nda bulunan İstanbul 17. Denizcilik İhtisas Mahkemesi'ne geldi. Burada geminin kaptanı, başmakinisti ve dümencisi ifade verdi. Kaptan, "Motorlar durduğu için maalesef o sığ alana gidemedim ve çok yakınında bulunan o eve çarptım" ifadesini kullandı.
Geminin Filipinli kaptanı Edgardo Deseo olay anına ilişkin tercüman aracılığıyla kazayı anlattı.
Deseo ifadesinde, "Olay saat 15.20'de başladı. Başmühendis (çarkçıbaşı) dahili telefondan arayarak motorlarda bir sorun olduğunu söyledi. Başmühendise, boğazdan geçtiğimizi ve dar bir kanalda olduğumuzu söyleyerek acilen duruma müdahale etmesini söyledim. Ben de makinenin devrinin düştüğünü ve rotanın iskele tarafına doğru değiştiğini gözlemledim. Bu durum üzerine kılavuz kaptanla birlikte demir atmaya karar verdik. Ancak, birkaç dakika sonra motor devri 4 bin 400'den 6 bine çıktı. 6 bin devrine geldiği zaman geminin rotası sancak tarafına geri dönmeye başladı. Geri dönmeye başlayınca biz de demir atmaktan vazgeçtik. Çünkü böyle bir durumda demir atmak çok tehlikelidir. Su derinliği 60 metre olduğu için demir atınca kaybetme olasılığı vardır. O derinlikte demir tutarsa gemi sancak tarafına dönmeye başlayacaktır. Sancak demirini bırakırsanız o zaman gemi dönmeye başlayacaktır. Bulunduğumuz konum itibariyle dönüş yarı çapımız çok sınırlıydı. Dolayısıyla geminin dönmeye başlayıp sahile yandan çarpması daha büyük hasara hatta ölümlü kazaların olmasına neden olabilirdi. Daha geniş bir alana çarpmamak için demir atmaktan vazgeçtik. O esnadaki amacım 4 metredeki derinlikte gemiyi burnundan sığ bir yere oturtmaktı. Böylece zararı en aza indirmekti amacım. Motorlar durduğu için maalesef o sığ alana gidemedim ve çok yakınında bulunan o eve çarptım" dedi.
"Geçen ay da boğazdan geçtim"
Daha sonra yalının avukatı Erdal Gökçe'nin sorması üzerine gemi kaptanı uzun yıllardır gemi kaptanı olduğunu ancak bu gemide 5 Haziran 2017'den beri hizmet verdiğini söyledi. Boğaz geçişine ilişkin haritayı en son güncellenmiş halini kullandığını belirten kaptan, geçen ayda boğazdan geçiş yaptığını söyledi. Söz konusu gemide işe başladığından beri de herhangi bir motor arızasıyla karşılaşmadığını belirtti.
"Motorlar nedenini bilemediğim bir şekilde durdu"
Daha sonra geminin başmakinisti (çarkçıbaşı) Adalno Diarico dinlendi. Diarico, "Gemi yağcısı ana makinanın beşinci silindirinden su sızıntısının olduğunu söyledi. Ben de makine odasına gidip problemin neden kaynaklandığını tespit ettim. Suyun ne kadar hızlı sızıntı yaptığını görünce kaptana haber verdim. Tekrar motor odasına gittim. Motorların yavaşladığını duydum. Ardından motorlar nedenini bilemediğim bir şekilde durdu. Sonrasında çarpma olmuş ancak ben makine dairesinde olduğum için çarpmayı fark etmedim. Sonra tamiri gerçekleştirdikten sonra gemiyi oradan çıkardık" diye konuştu.
"Birden bir motorun devri düşmeye başladı"
Geminin dümencisi Samente Toledo ise, "Ben dümenin açısını ve motorun devrini izliyordum. Birden bire motorun devri düşmeye başladı. Kılavuz kaptan bana 'tam sağ' emrini verdi. Fakat akıntı çok güçlüydü. Birkaç dakika sonra da gemi sahile vurdu" diye konuştu.
Yalı maliklerinin avukatu itiraz etti
Daha sonra söz alan hasar gören yalı maliklerinin avukatı Erdal Gökçe söz alarak gemi kaptanının beyanlarını kabul etmediklerini belirtti. Gökçe, kaptanın yalıya çarpmamak için herhangi bir çaba sarf etmediğini ileri sürdü. Bunun üzerine gemi şirketinin avukatları söz alarak burada kaza raporu düzenlendiğini bu sözlerin kullanılmaması gerektiğini dile getirdi.
Gemi kazasına ilişkin Hekimbaşı Salih Efendi Yalısı'nın maliklerinin başvurusu üzerine, mahkeme, Malta bayraklı Vitaspirit gemisinin 50 milyon dolar ile sınırlı olmak üzere ihtiyaten haczine karar vermişti. Mahkeme, ihtiyati haciz kararını ve geminin seferden meni için liman başkanlığı ve kıyı emniyetine yazı göndermişti. Söz konusu gemi, Zeytinburnu açıklarında bekletiliyor. (DHA)
