ABD Başkanı Barack Obama Hollanda'da Başbakan Mark Rutte ile yaptığı görüşmenin ardından kararlı bir biçimde, Rusya'nın Kırım konusunda şimdiye dek sergilediği tavrın bedelini ödemesi gerektiği konusunda hem fikir olduklarını dile getirdi. Obama'nın kastettiği, Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik aldığı ekonomik yaptırım kararları. Obama bu yaptırımların etkili olacağından emin.
Ancak Avrupa ülkelerinin bu konuda şüpheleri var. Sonuç olarak Avrupa ekonomisinin Rusya ile ABD'den daha fazla ilişkisi var. Yunanistan ve Güney Kıbrıs'taki turizm sektörü ya da İngiltere'de Londra finans merkezi buna örnek. Bu nedenle Avrupalılar Rusya'ya yaptırımlar konusunda ABD'den daha ihtiyatlı bir tavır sergiliyor.
Alman firmaları endişeli
Almanya'da da firmalar sert yaptırımlar nedeniyle masraflarının artacağı endişesini taşıyor. Opel Yönetim Kurulu Başkanı Karl-Thomas Neumann Automobilwoche adlı sektör dergisine verdiği demeçte, 'Ruble kuruna yönelik baskıyı hissediyoruz' diyor. Rusya'nın 2020 yılında Avrupa'nın en büyük otomobil pazarı olması bekleniyor. Opel Yönetim Kurulu Başkanı Neumann, bir maraton koşusuna benzettiği bu gelişmenin iniş- çıkışlar yaşamasının kaçınılmaz olduğunu sözlerine ekliyor.
Bu konuda uyarılarda bulunan sadece Neumann değil. Uluslararası danışmanlık firması A.T. Kearney'nin Orta Avrupa sorumlusu Martin Sonnenschein, "Şu anki tartışmada kim Rusya'ya yaptırımlar uygulanmasını savunuyorsa, o ateşle oynuyordur. Bunun Alman ekonomisi ve toplumun refahı için kesinlikle kötü sonuçları olur" diyor. Sonnenschein, şu sıralar Rusya'ya yatırım yapmak isteyen firmaların büyük riskleri de göze almak zorunda olduğunu vurguluyor.
Rusya'ya yatırımlar etkilenecek
Alman Sanayi ve Ticaret Odası Genel Başkan Yardımcısı Volker Treier ise Rusya'ya yatırım yapan Alman firmalarının bu yıl iyi bir yıl olacağı beklentisini taşıdığını hatırlatarak, son gelişmeler ışığında yatırımların ya erteleneceğini, ya da tamamen rafa kaldırılacağını söylüyor. Alman bankaları Rusya'yı 'riskli bir ticari partner' olarak nitelendiriyor, bu nedenle de Rusya'ya yatırımlar için daha az kredi vermeyi planlıyor.
Finans uzmanı Jürgen Pfister ise farklı görüşte. Almanya ve Rusya arasındaki dış ticaretin düşük olduğunu söyleyen Pfister şöyle konuşuyor: "Almanya ve Rusya arasındaki dış ticaret sorun olamayacak kadar düşük. 2013 yılında Almanya'nın ihracatında Rusya'nın payı yüzde 3.8'di. Bu, 1,1 trilyonluk ihracatta 36 milyar euroya tekabül ediyor. Bu nedenle kuşkusuz bazı işletmeler olumsuz etkilenecektir. Ancak genel olarak Alman ekonomisi bir riskle karşı karşıya değil."
Rusya aldırış etmiyor
Lahey'deki Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde bir araya gelen G7 ülkelerinin planları Rusya'yı etkilemişe benzemiyor. Rusya zirveye ilk kez davet edilmemişti. Rus Rossija Bankası'nın en büyük hissedarlarından Yuri Kovalçuk Amerikan yaptırımlarının kendisine ve bankasına özellikle vatanperver Rusları müşteri olarak kazandırdığını söylüyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin kısa bir süre önce yaptığı açıklamada, bankada hesap açtıracağını belirtti. Merkezi St. Petersburg'da olan banka, pazartesi günü yabancı para birimleriyle ödeme ya da havale yapmadı. Ancak ruble ile ilgili ödemelerde bir sıkıntı yaşanmadı. Finans uzmanı Jürgen Pfister gelişmelerin Rus ekonomisini de olumsuz etkileyebileceği görüşünde.
Pfister, "Rusya yaptırımlardan, Batı ile ticari ilişkilerin sınırlandırılmasından büyük oranda etkilenebilir. Çünkü Rusya'nın ihracat geliri büyük oranda Batı'dan geliyor. Bu, tehlikeye girerse o zaman Rusya'da zaten son yıllarda zayıflayan ekonomik canlanma da tehlikeye girer. Rus halkı da bunu somut olarak hisseder" diyor.
Enerji konusunda sıkıntı olur mu?
Tartışmalarda gündeme gelen bir başka konu ise enerji sevkiyatı. AB Komisyonu'nun enerjiden sorumlu üyesi Günther Oettinger Ukrayna ile Kırım krizi yüzünden yaşanan gerginliğin, Rusya'nın Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatını askıya almasına yol açmayacağı görüşünde. Hrıstiyan Demokrat politikacı, "Rusya'nın bunu yapacağını sanmıyorum. Rusya'nın sadece doğalgaz satışından elde edilen kâra değil, aynı zamanda AB'den yatırımlara da ihtiyacı var" diye konuşuyor.
Uzmanlar Batılı ülkelerle Rusya'nın birbirine yönelik tehditlerinin tırmanması halinde iki tarafın da zarara uğrayacağı uyarısını yaparak, itidal çağrısında bulunuyor.