Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı Yeni Ekonomi Program'dan (YEP), işten çıkarmanın kolaylaştırılması, emekliliğin zorlaştırılması, kıdem tazminatının fiilen kaldırılması, işverenin istihdam yükünün işçi aleyhine düşürülmesi gibi milyonlarca vatandaşı mağdur edecek radikal kararlar çıktı. Programla Covid-19'da zorunlu uygulanan uzaktan çalışma kalıcı hale getirilecek, bu yüzden işçi maaşları düşecek.
Sözcü gazetesinin haberine göre; Covid-19 sürecinde iş hayatında yaşanan evden çalışma ve esnek çalışma gibi uygulamaların yasalara girerek, sendikaların ‘köle işçilik' olarak adlandırdığı sistemin yasal hale getirilmesinden endişe ediliyordu.
25 yaş altı ve 50 yaş üstü için esnek çalışma
İşte YEP'te yer alan ve köle işçiliğin önünü açacak politika metni: "Covid-19 salgını sonrası ekonomik toparlanmayı destekleyici, gençlerin deneyim kazanarak işgücü piyasasına girişlerini kolaylaştırıcı, kısmi süreli çalışmayı teşvik edici ve işgücü piyasasına ilişkin yapısal düzenlemeleri de içeren İstihdam Kalkanı Paketi hayata geçirilecektir.
25 yaş altı gençler ile 50 yaşın üstünde olan çalışanların istihdam edilebilirliklerini kolaylaştırmak için daha esnek koşullar sağlanacaktır. 50 yaş üstü tam zamanlı çalışanların kısmi zamanlı çalışmaya geçişi teşvik edilecektir.
10 günden az çalışan 25 yaş altı gençlerin daha kolay istihdam edilmesine imkân sağlayacak düzenleme ile gençlerin deneyim ve beceri kazanmaları sağlanacak ve işverenlerin gençleri tercih etmesi desteklenecektir."
Ayda 5-10 gün çalıştırılacak gençler için sigorta primi yatırılmayacak
YEP'e göre sayıları milyonlara ulaşan işsiz gençlerin istihdamını kolaylaştırma adı altında süreli sözleşmelerin önü açılacak. Gençler ayda 5-10 gün çalıştırılarak sözde işsizler listesinden düşürülecek. Ancak bu çalıştıkları sürelerde emeklilik için gereken sigorta primleri yatmayacak.
Bu gençlerin hem emekli olmaları zora girecek hem de kıdem ve ihbar tazminatı alamayacaklar. Genç köle işçi çalıştıran patronlar asgari ücretli işçi başına 868 lira SGK primini ödemekten kurtulacak.
50 yaş üstünün kıdem tazminatı hakkı ellerinden alınacak
YEP'e göre 50 yaş ve üzerindekiler tam zamanlı çalışmadan kısmi zamanlı çalışmaya geçerlerse gelir vergisi istisnasından yararlanacaklar. Ancak çalışma süreleri düşeceği için aylık gelirleri düşecek.
Patronlar bir kişinin yapacağı işi iki işçiye paylaştıracak. 50 yaş üstü çalışanlar kolay iş bulmuş gibi olacak ancak bulduğu iş karnını doyurmayacak. Üstelik kıdem tazminatı hakları olmayacak.
Esnek çalışma modeliyle iş hayatına tümden belirli süreli sözleşmelerin getirilme riski doğacak. Belirli süreli sözleşmelerle çalışanların kıdem ve ihbar tazminatıyla işe dönüş davası açma hakkı tümden yok olacak.