Türk futbolunda 14 Nisan 2014’ten itibaren uygulamaya konan ve ilk gününden itibaren eleştiri okları yöneltilen Passolig uygulaması, bu sefer de gelir dağılımı konusuyla gündeme geldi. Stadyumlarda güvenlik sebebiyle başlatılan 'elektronik bilet' uygulamasının gelirinin yüzde 53'ünün işletmeyi elinde bulunduran AktifBank'a kaldığı, geri kalan gelirden de Türkiye Futbol Federasyonu'nun (TFF) yüzde 10'luk bir pay aldığı ortaya çıktı.
Yeni Şafak'tan Şuayip Alabay'ın haberine göre, ilk çıktığı dönemde yıllık kullanım bedeli 15 TL olan kart için 2019 yılı kullanım bedeli 41,5 TL olarak belirlendi. Stadyumda maç izlemek için zorunlu tutulan Passolig kart için tek maçlık giriş kartı da satılırken, bunun bedeli ise 15 TL olarak belirlendi. Uygulamanın yıllık olarak toplam gelirinin ise 180 milyon TL civarında olduğu belirtiliyor. Passolig kartı, devletin seyirci bilgilerini alarak işlenen tribün suçlarına karşı önlem amacıyla çıkarılmıştı. Yeni Şafak gazetesinin 'Passolig vurgunu' başlıklı haberinde şu ifadeler kullanıldı:
Bilet fiyatıyla yarışıyor
İlk çıktığında haksız ücretlendirmeler sebebiyle tepki çeken uygulama; taraftar ve üye sayısının artışıyla dev bir rant kapısına dönüştü. İlk çıktığı 2014'te 15 lira olan Passolig kartının yıllık aidatı, son zamla birlikte 41,5 liraya çıkarıldı. Milyonlarca futbolseverlerin ödediği maç biletinin yanısıra passolig kartına da para ödemek zorunda bırakılması büyük tepki çekiyor.
4 liralık kartı 41,5 liraya satıyor
Aradan geçen birkaç yılda yıllık ücreti yüzde 177 artırılan Passolig kartının büyük bir müşteri kitlesi var. Futbolseverlerin satılan ve her yıl kullanım ücreti tahsil edilen kartın maliyeti ise içindeki çipiyle birlikte 3-4 lira civarında. Maliyetinin on katı bir parayla satılan kartın 4 milyon 280 bin civarındaki üyesinden alınan yıllık para 180 milyon lirayı aşıyor.
Toplam gelirin yüzde 53'ü AktifBank'a
Passolig ücretlerinin yüzde 53’ü kart ve çip maliyeti gerekçesiyle kartı işleten Aktifbank'a gidiyor. Yüzde 47’lik kısım ise Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) havuzuna aktarılıyor. TFF bu tutarın yüzde 10’unu kendisine alıp kalan tutarı kart adedine göre kulüplerin hesabına yatırıyor. Cebinde bu kartı taşıyan 4 milyon 280 bin futbolseverden bu yıl yaklaşık 181 milyon 740 bin lira tahsil edilecek. Taraftarın haksız bir kazanç gözüyle baktığı bu paranın 96 milyon 322 bin lirası Aktifbank’ta kalıyor.
Federasyon da gelirden pay alıyor
Türkiye Futbol Federasyonu 8,5 milyon lirayı kendi hesabına aktardıktan sonra geri kalanı kartlı üye sayısına göre kulüplere dağıtıyor. Kart tahsilatından ele edilecek bu yılki hasıladan kulüplere kalan para miktarı yaklaşık 76 milyon 876 bin lira olarak hesaplandı. TFF'nin kulüplere dağıttığı para, üye sayısı başına 17,5 liraya denk geliyor.
AktifBank'ın kârı Passolig'den
Aktifbank'ın işlettiği Passolig kartlar banka kartı ve kredi kartı özelliği de taşıyor. Passolig kartı olmaksızın maçlara girilemediği düşünüldüğünde bu kartı mecburi olarak alan 4,3 milyon futbolsever, banka için potansiyel müşteri konumuna düşüyor. 2017 yılında 178 milyon lira net kar açıklayan Aktifbank’ın en büyük gelir kalemlerinin başında passolig kart geliri geliyor. Açıklanan son faaliyet raporuna göre bankanın 6,6 milyon müşterisinin 3,5 milyonu passolig karttan kaynaklanıyor.
Tek geçişlik kart 15 lira
Passolig’siz maçlara girmek isteyen seyirciler için de statlarda 15 liraya tek geçişlik kartlar satılarak rant sağlandığı düşüncesi ortaya çıkıyor. Passolig sahipleri 1 maça dahi girse 41,5 liralık ücret yıl boyunca alınıyor. Bir yıl sonra yenilenmediği zaman devreden çıkan Passolig’de maç giriş-çıkış sayısına bakılmıyor.
Hangi kulüpte kaç kart var?
Passolig’in sitesinde yer alan güncel bilgilere göre: Spor Toto Süper Lig ve Spor Toto 1. Lig’de oynayan 36 takımın sisteme kayıtlı toplam üye sayısı, 3 milyon 978 bin kişi. Türkiye Futbol Federasyonu ve diğer kulüplere kayıtlı üye sayısı ise 401 bin kişi civarında. 851 bin Passolig kartlı taraftara sahip Galatasarayı 795 bin üye ile Fenerbahçe, 706 bin üye ile Beşiktaş ve 253 bin üye ile Trabzonspor takip ediyor.