Mağdur durumdaki ABD'li VW müşterilerine tazminat, buna ek olarak şirketin geri almayı taahhüt ettiği birkaç bin araç, artı para cezası, artı hava arıtmayla ilgili önlemlere mali destek… Bunlar kulağa önemli bir çıkış yapılmış gibi gelmiyor. Gerçekten de burada bir başarıdan söz etmek mümkün değil. Ancak ABD'de müşteriyi aldatan şirketin başı belaya giriyor. Hile pahalıya da patladığından Wolfsburglu otomobil üreticileri açısından ufacık da olsa bir başarı elde edilmiş sayılır. Sert bir hakim olarak bilinen Charles Breyer ve muhtemelen çevre koruma kurumları şimdilik yatıştırılmış durumda. Şimdilik.
Müşterilerin sırtından sabır oyunu
Zira masadaki, ayrıntılı bir plan değil yalnızca ana hatlar. Hangi araç ne zaman düzeltilecek? Belirsiz. Geri çağırma operasyonunun benzer şekilde ağır aksak ilerlediği Almanya'ya bakmak yeterli. Yeni yazılımla donatılmış bir arazi aracı büyük tantanayla medyaya tanıtıldı. Ama bu modelden Almanya'da trafiğe çıkanların sayısı henüz birkaç adet. Çok satan modeller, özellikle Passat gibi orta sınıf araçlarda uzun süre önce duyurulan teknik çözüm için hâlâ bekleniyor. En çok satan model olan Golf'a öncelik veriliyor. Ama burada da gecikme var.
Anlaşılan hileci yazılımcılar çok iyi çalışmış. Ve göründüğü kadarıyla iş çay süzgecini andıran, 10 euroluk bir parçanın eklenmesiyle de halledilecek gibi değil. Versiyonuna göre her model serisi için özel bir yazılım geliştirilmişe benziyor. Anlaşılan, görünen, tahmin edildiği kadarıyla… Somutluk çok daha farklı olur. Gerçi VW tarafından görevlendirilen hukuk bürosu Jones Day aylardır dağ gibi bir veri yığını üzerinde çalışıyor, ancak buradan da kamuoyuna çok az şey yansıyor.
VW Denetim Kurulu Cuma günü ara raporu ele alıyor. Bu rapordan ne kadarının kamuoyuna aktarılacağı belirsizliğini koruyor. Şimdiye kadar sızdırılan, sadece hileyi sayıca küçük bir grubun tasarlayıp uyguladığı yönünde oldu. Yönetim katı bunlardan haberdar değildi. Skandalın en önemli noktası da burada yatıyor. Her türlü ayrıntıyla yakından ilgilenmesiyle tanınan Martin Winterkorn'un bunlardan nasıl haberinin olmadığını anlayabilmek mümkün değil. Yıllarca tutturulamayan yasal limitlerin birden nasıl altına inildiğini yönetim katında gerçekten kimse sormadı mı?
Muazzam mali yük
Ana hatlarıyla da belli olsa, Volkswagen'in üzerine muazzam mali yük binecek gibi gözüküyor. 5 bin dolar tazminat şimdilik ABD'de geçerli. Orada sözkonusu olan 600 bin araç. Ancak dünya genelinde bu rakam 11 milyonu buluyor. Almanya'daki araç sayısı iki milyondan fazla. Almanya'daki araç sahipleri neden Wolfsburg'a ziyareti öngören bir kuponla yetinsinler. Şirket eğer böyle bir şey planladıysa hedefine ulaşamayacak. Müşteriler hileli VW araçlarını hangi ülkede satın alırlarsa alsın; hepsi ABD'deki müşterilerle aynı haklara sahip. Harekete geçmek için bekleyen çok sayıda akıllı avukat var. Volkswagen, Dieselgate skandalında güven kaybına yol açtı. İşe netlik kazandırmanın zamanı geldi.
