T24 / ANKARA
Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 14 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde üçüncü kez aday olduğu için itiraz edilen Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında verilen 'seçime girebilir' kararının gerekçesini açıkladı. YSK kararının gerekçesinde, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçiş için yapılan Anayasal ve yasal değişikliklere göre, Cumhurbaşkanının görev süresinin, Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin birlikte yapıldığı bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceği ifade edildi. Erdoğan’ın ilk kez Cumhurbaşkanı seçildiği 10 Ağustos 2014 tarihindeki seçimlerin TBMM seçimleri ile “birlikte yapılmadığı” kaydedilen kararda, yeni sistem sonrası TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birlikte yapıldığı ilk tarihin 24 Haziran 2018 olduğu, bu nedenle Erdoğan’ın birinci 5 yıllık görev süresinin de bu tarihte başladığı öne sürüldü.
TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri aynı gün yapılmalı
YSK’nın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerde üçüncü kez aday olmasına yönelik itirazları reddetmesine ilişkin gerekçeli kararı açıklandı. 7 sayfalık gerekçeli karar YSK’nın internet sitesinde yayımlandı. Kararda, 2017 yılında yapılan köklü değişikliklerle Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçildiği, bu sistemle Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin “5 yılda bir ve aynı günde” yapılmasının ön görüldüğü anlatıldı. Bu değişiklikler sonrası birlikte yapılacak ilk TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin takvimin 30 Nisan 2018’de yürürlüğe girerek, uygulanmaya başlandığı ifade edilen kararda, değişiklikle 3 Kasım 2019’da yapılması planlanan seçimlerin TBMM kararıyla 24 Haziran 2018’de yapılmasına karar verildiği ve bu seçimin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi içinde yapılan ilk seçim olduğu belirtildi.
Parlamenter dönemdeki süre hesaba katılmaz
Değişiklik öncesi TBMM Anayasa Komisyonu raporunda da “iki dönem seçilebilme imkânında bu düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önce görev yapmış Cumhurbaşkanlarının görev dönemlerinin hesaba katılmayacağı tartışmasızdır” ifadesinin yer aldığına değinilen kararda, “Parlamenter sistem döneminde görev yapmış olan Cumhurbaşkanlarının, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi öncesindeki görev dönemlerinin, yeni sistemde görev dönemi olarak hesaba katılmayacağında kuşku bulunmamaktadır” denildi.
Sezer ve Gül örneği
Kararda şu ifadeler kullanıldı: “Buna göre; Cumhurbaşkanı Sayın Ahmet Necdet Sezer’in 16 Mayıs 2000 – 28 Ağustos 2007 tarihleri arasındaki, Cumhurbaşkanı Sayın Abdullah Gül’ün 28 Ağustos 2007- 28 Ağustos 2014 tarihleri arasındaki, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın 28 Ağustos 2014 - 9 Temmuz 2018 tarihleri arasındaki görev süreleri, 6771 sayılı Kanunla değişik 101’inci maddenin uygulanmasında görev dönemi olarak hesaba katılmayacaktır. Anayasanın “Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanının seçim dönemi” başlıklı 77’nci maddesinin birinci fıkrasında “Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri beş yılda bir aynı günde yapılır.” düzenlemesi yer almakta olup, anılan maddede de TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birlikte ve aynı günde yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Erdoğan ilk kez 24 Haziran 2018’de seçildi
Anayasanın 101’inci ve 6271 sayılı Kanunun 3’üncü maddesine göre Cumhurbaşkanının görev süresi birlikte yapılan bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirlenecektir, bir başka deyişle, birlikte yapılan ilk seçim 24 Haziran 2018 tarihindeki seçimdir. Buna göre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görev süresi Cumhurbaşkanı ve TBMM seçimlerinin birlikte yapıldığı bir önceki seçim tarihi esas alınarak belirleneceğinden ve “birlikte yapılan ilk seçim” tarihi 24 Haziran 2018 olduğundan, birinci dönem beş yıllık görev süresi bu tarihten itibaren başlayacaktır. Bu durumda, yukarıda belirtilen nedenlerle, Recep Tayyip Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı adaylığına yönelik itirazların reddine karar verilmesi gerekmiştir”
