T24 Ekonomi
Türkiye’de ekonomik durumdan en fazla etkilenen alanlardan biri yayıncılık sektörü oldu. Bir yandan yüksek enflasyon nedeniyle durmayan fiyat artışları diğer yandan düşen alım gücü sadece kültür-sanat alanındaki kitaplara değil eğitim kitaplarına da ulaşmayı zorlaştırdı.
TÜİK’in kasım ayı verilerine göre yıllık enflasyon eğitimde yüzde 92.5 olarak hesaplandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, bir yılda kitap fiyatları yüzde 40 oranında arttı. 2022 yılında bir edebiyat kitabı ortalama 50 lira civarındayken 2023 yılında bu fiyat 70 liraya, 2024 yılında ise 180 liraya kadar yükseldi.
Artışın sebepleri arasında, kâğıt fiyatlarındaki yükselmenin yanı sıra, yüksek enerji ve ulaşım maliyetleri de bulunuyor. Ayrıca, ithal kitaplar üzerindeki yüzde 8’lik KDV oranı da fiyatları yukarı çekiyor.
Eğitimde fırsat eşitsizliği araştırmalarına göre, düşük gelirli ailelerin kitap temin etme oranı, orta ve yüksek gelirli ailelere göre yüzde 30 daha düşük.
Öğrenciler için durum giderek zorlaşıyor
Cumhuriyet'ye yer alan habere göre, Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, yayıncılık sektöründeki zorluklara dikkat çekerek şunları söyledi:
“2021’de yaşanan ekonomik krizle birlikte hammaddelerin maliyetleri arttı. Matbaaların elektrik, doğalgaz ve su gibi giderlerinin yanı sıra işçilik maliyetleri de yükseldi. Döviz bazında üretim maliyetlerimiz yüzde 84 arttı ancak fiyatlarımız yüzde 15 azaldı. Eğitim kitapları kısmı, öğrenciler ve aileleri gerçekten zorluyor. Kültür kitaplarında ise yayıncılar, okurları kaybetmemek için fiyatları düşük tutuyor.”
Öğrenciler için de durum giderek zorlaşıyor. Lise son sınıf öğrencisi Nil Selimoğlu, “Sınavlar için kitap alacağım, fen derslerinden ikişer tane matematikten de üç soru bankası ve iki tane fasikül 3 bin 500 TL tutuyor. Bu kadar pahalı olması mantıksız değil mi?” dedi.
Hukuk fakültesinde öğrenci olan Irmak Aydın, “Sadece bir dönem için kitaplara harcadığım para 4 bin lira hatta kanun kitapları ile birlikte 5 bin liraya yaklaşıyor. Yılın tamamını ise neredeyse 10 bin lira ile kapatıyorum'' diye konuştu.