T24
"Feminist bağlarımızı tazelemek; kadınlardan yola çıkarak feminist söylemi, feminist söylemden yola çıkarak kadınları güçlendirmek için bir aradayız" diyerek 13 Ekim 2016'da kurulan "Çatlak Zemin" ekibi, AKP iktidarının 2002 yılının kasım ayında iktidara gelişinden bu yana kadınlar ve toplumsal cinsiyet alanında ürettiği siyaset ve söyleme dair kapsamlı bir zaman çizelgesi hazırladı.
“Eksikleri, atlanan veya gözden kaçan bazı tarafların” olabileceği belirtilen “AKP karnesi” adlı interaktif zaman çizelgesinde, “kadın emeği”, “eşitlik/ayrımcılık”, “annelik/üreme/kürtaj”, “cinsel istismar/şiddet”, “eğitim”, “cinsellik”, “erkek şiddeti”, “siyaset” ve “aile” olmak üzere dokuz kategori bulunuyor.
TIKLAYIN - Çatlak Zemin ekibinin hazırladığı interaktif AKP karnesi
Ekip üyeleri, söz konusu çizelgeyi hazırlarken "uygulamaya karar verdiği" ve "uygulamak zorunda kaldığı” kısıtları dört madde hâlinde şöyle özetliyor:
- AKP'yi iktidara geldiği andan itibaren tek başına hükümette olan bir parti olarak düşündüğümüzde devlet kurum ve aktörleri üzerindeki sorumluluğunu tanıyarak; AKP’nin atadığı bürokratların, kadroların, yerel ve genel seçimlerde gösterdiği adayların, milletvekillerinin, yöneticilerin ve kamu idarecilerinin söylemlerine karnede yer verdik.
- Tüm mahkeme veya yüksek yargı kararlarını – araştırması bizi de aşacağı için – kapsamak yerine, yargı alanını doğrudan yasa yapımına ve dolayısıyla politika üretimine etkisi olan Anayasa Mahkemesi kararlarıyla sınırlı tuttuk.
- Yasamayı olabildiğince geniş şekilde ele almaya çalıştık: Yasaları, tartışılan yasa tasarılarını, meclis komisyonu raporlarını, imzalanan uluslararası sözleşmeleri, yönetmelikleri taradık.
- Yürütme alanında mümkün olduğunca genelgeleri, kararnameleri, protokolleri – yani yasal düzenin şekillendirilmesine ve uygulanmasına dair metinleri içermeye çalıştık. Ayrıca Adalet Bakanlığı’nın her yıl yayınladığı adli sicil kayıtlarından cinsel dokunulmazlığa karşı suç istatistiklerini çıkararak ekledik.
İktidarda geçen 15 yıl ve akla gelen sorular...
Ekip, kendilerini bu karneyi hazırlamaya iten, hazırlık aşaması ve sonrasında zihinlerini daha da meşgul eden sorulardan bazılarını da şöyle anlatıyor:
"AKP'nin aile merkezli politikalarında iktidarı süresince nasıl bir dönüşüm oldu? Yani 15 yıl boyunca, aile politikalarının yapılma şeklinde niteliksel ve niceliksel olarak farklar var mı?"
"Farklı devlet kurumlarının (örneğin, Diyanet İşleri Başkanlığı) etkisi zaman içinde ne şekilde değişti?"
"AKP’nin ilk döneminde geçen ve kadın hareketinin kazanımları olarak bilinen yasalar 'AKP karnesi' açısından nasıl değerlendirilmeli?"
"Kadınlar açısından kazanımlar ve kayıplar nasıl bir süreç izliyor?"
"Üç çocuk’ söylemi ne tür bir dönüşümün merkezinde yer alıyor?"
"Bununla ilişkili olarak kürtaj tartışmasına giden yolu ve annelik-evlilik teşviklerini bir bütün olarak nasıl düşünmeliyiz? Kadınların siyasete katılımı açısından 15 senelik dönem nasıl değerlendirilmeli?"
"Başta kadın cinayetleri olmak üzere, erkek şiddeti konusunda neler yaşandı?"
"Kadınlara, LGBTİ+lara karşı ayrımcı politikaların diğer politikalarla -aile politikalarıyla, siyasete katılımla, cinsellikle, üreme politikalarıyla, şiddetle- bağlantısı nedir?"
"Son zamanların hararetli tartışma konusu olan cinsel istismara dair 15 yılda neler yapıldı ya da yapılmadı?"
