İsviçre'nin Bürgenstock kasabasında bu hafta sonu düzenlenecek Ukrayna Barış Zirvesi öncesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in barış için sunduğu şartlara Ukrayna sert tepki gösterdi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Putin'in saldırıların durması için gündeme getirdiği şartları Adolf Hitler'in tutumuna benzer "ültimatom" olarak nitelendirerek, geri çevirdi.
İtalyan televizyonu Sky TG24'e konuşan Zelenskiy, "Putin işgal edilen topraklarımızın bir kısmından feragat etmemizi istiyor. Ancak işgal altında olmayan toprakları da istiyor" dedi. Putin'in taleplerinin "ültimatom" niteliğinde olduğunu ifade eden Zelenskiy, "Hitler de aynısını yapmıştı, 'bana Çekoslovakya'nın bir bölümünü verin ve her şey sona ersin' demişti, ama hayır, bunlar yalan" şeklinde konuştu.
Putin'in barış için sunduğu şartlar
Rusya Devlet Başkanı Putin İsviçre'deki barış konferansı öncesinde Ukrayna'da çatışmaların durdurulması için şartlarını açıkladı. Putin, Rusya'nın işgal ettiği Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinden Ukrayna'nın çekilmesi ve NATO üyeliği hedefinden vazgeçmesi halinde Rusya'nın "ateşi derhal durduracağını ve müzakerelere başlayacağını" söyledi. Putin, Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle yaptığı toplantıdaki konuşmasında "Ukrayna birliklerinin Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti ile Herson ve Zaporijya bölgelerinden tamamen çekilmesi gerekiyor" ifadelerini kullandı. Putin, "Ukrayna'nın tarafsız, hiçbir ittifaka dahil olmayan, nükleer silahsız bir statüye sahip olmasını, asker ve silahlar ile Nazilerden arındırılmasını" istediklerini de sözlerine ekledi.
Rusya, 2022'de Ukrayna'ya saldırmasının ardından Luhansk ve Donetsk bölgelerini ilhak etmişti. Herson ve Zaporijya bölgeleri ise hâlâ Ukrayna'nın kontrolünde bulunuyor.
Ukrayna ise 2014 yılında Rusya'nın ilhak ettiği Kırım dahil, uluslararası düzeyde tanınan bütün topraklarından Rus birliklerinin tamamen çekilmesini barış müzakerelerine başlanması için şart koşuyor.
Putin'in barış için sunduğu şartlara ABD ve NATO'dan da tepki geldi. NATO Savunma Bakanları toplantısı sonrasında açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Putin'in şartlarını "Bu bir barış önerisi değil. Bu daha fazla saldırganlık, daha fazla işgal için yapılan bir öneri" olarak değerlendirdi.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de Putin'in "uluslararası hukuka aykırı olarak Ukrayna topraklarını işgal ettiğini" ifade ederek, Ukrayna'ya "Çözüm için ne yapılması gerektiğini dikte ettiremez" dedi.
İsviçre'de Rusyasız barış zirvesi
Rusya Devlet Başkanı Putin'in çatışmaların durması ve müzakerelere başlanması için sunduğu şartların 15-16 Haziran tarihlerinde İsviçre'nin Bürgenstock kasabasındaki Ukrayna Barış Zirvesi'nin de gündeminde olması bekleniyor.
Konferansa yaklaşık 100 ülkeden temsilcilerin katılması bekleniyor. G7 zirvesi sonrasında düzenlenecek konferansa Türkiye'den Dışişleri Bakanı Hakan Fidan katılacak. Ancak Rusya konferansa davet edilmedi. Zirvede Fidan’ın tüm tarafların katıldığı bir zirvenin daha fazla sonuç doğuracağını vurgulaması bekleniyor.
Ukrayna'nın talebi üzerine toplanacak konferansta Zelenskiy'nin Bali'de 15 Kasım 2022'de düzenlenen G20 Zirvesi'nde sunduğu 10 maddelik Barış Planı tartışılacak. Ukrayna, savaşın sona ermesi için sunduğu şartlara uluslararası destek sağlamayı hedefliyor. Plan, nükleer güvenlik, enerji güvenliği, gıda güvenliği, esirlerin serbest bırakılması, toprak bütünlüğü, Rus birliklerinin geri çekilmesi gibi maddeleri kapsıyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, AFP'ye verdiği röportajda Bürgenstock'te üç konuya odaklanmak istediklerini söyledi. Zelenskiy, bu konuları Rusya'ya kaçırılan binlerce Ukraynalı çocuğun geri dönmesi, ülkenin nükleer ve enerji tesislerinin güvenliği ve Ukrayna tahılının ihracatının sağlanması olarak sıraladı.
Ev sahibi İsviçre Konfederasyonu Başkanı Viola Amherd bu toplantı ile "Ukrayna'da sürekli ve kalıcı barış için geniş katılımlı bir süreç" başlatmak istediklerini söyledi. Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un da katılacağı konferansa ilişkin olarak Alman hükümet çevreleri ise "büyük beklentiler" olmaması gerektiği uyarısında bulunarak, bu toplantının "sorunun barışçıl çözümü için bir yapı taşı" olduğunu belirtti.
