Zeynep Tarzi, ‘Hanedan Reisi’ eşi Ertuğrul Osman’ın hatıralarını anlattı: Her akşam bir duble viski, bir cin tonikle otururduk, bana anlatırdı

T24 Kültür Sanat

Sultan II. Abdülhamid’in torunu Ertuğrul Osman Efendi’nin eşi Zeynep Tarzi, Yapı Kredi Yayınları arasında “Şehzadenin Yüzyılı” adıyla çıkan kitabın hazırlanış sürecini anlattı. Tarzi, ses kaydetmek üzere aldığı teybi “Makineye konuşmam” diyerek reddeden eşinin, hatıralarını el yazısıyla İngilizce kaleme aldığını söyledi. “Her akşam bir duble viski ve bir cin tonikle biz bu güzel sahneyi yaşadık” diyen Tarzi, kitapla noktalanan süreci “Kendine göre son sayfasına geldi, ‘Burada bitti’ dedi. Ben bilgisayara geçirdim. Aradan seneler geçti, Ömer Koç’a bahsettim, basılmasına karar vermişler” sözleriyle anlattı.

Ertuğrul Osman’ın, 97 yaşında vefat etmeden önce eşi Zeynep Tarzi ile kaleme aldığı hatıraları “Şehzadenin Yüzyılı” adıyla Yapı Kredi Yayınları arasında çıktı. Kitabın tanıtımı için 25 Eylül Çarşamba akşamı Yapı Kredi Yayınları’nda verilen davete; 18 Ağustos 1912’de İstanbul’da doğan, 1994 yılında ‘Hanedan Reisi’ sıfatını alan, 2004 yılında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan ve 23 Eylül 2009’da İstanbul’da hayatını kaybeden Ertuğrul Osman’ın eşi Zeynep Tarzi, kitabın önsözünü de yazan Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer M. Koç, Prof. Dr. İlber Ortaylı, Emine Uşaklıgil ve bazı hanedan mensupları ile davetliler katıldı.

Afganistan Kralı Emanullah Han’ın yeğeni Fettah Tarzi ile “Türkiye’nin ilk kadın jinekoloğu” olarak bilinen Dr. Pakize Tarzi’nin kızı olan, 1991 yılında II. Abdülhamid’in torunu, Mehmed Burhaneddin Efendi ile Aliye Melek Nazlıyar Hanım’ın oğlu Ertuğrul Osman ile evlenen Zeynep Tarzi, davette kısa bir konuşma yaptı.

Şehzadenin Yüzyılı | İlber Ortaylı Ertuğrul Osman Efendi'yi anlattı: Türk hanedanı kadar memleketine ihanet etmeyen, Cumhuriyet’e sadık insanlar yok

“Şehzadenin Yüzyılı”nın nasıl hazırlandığını anlatan Zeynep Tarzi, şunları söyledi:

“Her gece o bir duble viskisini hazırlar, bana da bir cin tonik hazırlar, yan yana otururduk ve bana anlatırdı. Her akşam başka bir şey anlatırdı. Bir gün dedim ki, ‘Benim aklım bilgisayar değil, ben bunların hepsini aklımda tutamam.’

Onun için ertesi gün gittim mikrofonlu bir teyp-kaset aldım, getirdim önüne koydum. ‘Bana anlattıklarını buraya anlat’ dedim. ‘Ben makineye konuşmam’ dedi. Peki, dedim ve ertesi günü gittim büyük sarı bloknotlar, kalemler aldım, kalemleri yonttum. Gene bana anlattı. Ama yani öyle anlatıyor ki, mesela bir akşam 40 sene evvelini anlatıyor, ertesi akşam iki gün evvelini anlatıyor. Ondan sonra ne bileyim, 65 sene evvelini anlatıyor. Yani birbirini takip etmiyordu söylediği bir şey.

Ben de dinledim. Sarı sayfayı önüne koydum ‘Yaz’ dedim. Ve başladı yazmaya. Meğerse ne kadar güzel yazarmış. İngilizce yazdı. Çok da güzel ifade etti. İngilizcesi zaten çok iyiydi. Böyle böyle, her akşam, her akşam bir duble viski ve cin tonikle, her akşam biz bu güzel sahneyi yaşadık. Bitti, kendine göre son sayfasına geldi, ‘Burada bitti’ dedi. Ama bunları o söyledi, ben bilgisayara geçirdim. Bilgisayardan çıktı aldım. Çıktıları kendisine götürdüm. O onları edit etti. Ben gene bilgisayara götürdüm. Gene edit yaptığı yerleri çıktı aldım.

“Ömer Koç’a bahsettim…”

Yani Hakikaten epey emeğim geçti. Kitabı kendine göre bitirdi ve ‘Burada bitti’ dedi. Ben de dedim ki ‘Osman Efendi bu bitti de kronolojik bitmedi, bunu kronolojik bir hâle sok’ dedim. ‘Ben onu yapamam’ dedi ve bunu bitirdi. Hakikaten de yapamazdı. Yani gördüm kendinde onu yapamayacağını, ben de operasyonu kapattım, bitti, gitti. Aradan seneler geçti. Bir gün Ömer Koç’a bahsettim. ‘Ben bir bakayım’ dedi. Verdim taslağı, okudu ve Tülay (Güngen) Hanım’a verdi. Sonra Tülay Hanım’la beraber ikisi karar vermişler kitabı basmaya. Yani bu tamamen Ömer'in başarısıdır, Tülay Hanım’la birlikte. Benim artık bir dahlim olmadı. Ondan sonra Ömer Bey'le (Koç) beraber Ömer Bey’i (Oyal) bana tahsis ettiler. Ömer Bey’le beraber bu kitabı düzenleye düzenleye bu hâle geldik. İnşallah iyi bir kitap olmuştur. Zevkle okuyun, hepimizin memnun kalacağını canıgönülden isterim. En büyük teşekkürü Tülay Hanım’la beraber Ömer Koç’a borçluyum.”