Geçmişte kız çocuklarına belli güzellik kalıplarını dayattığı, beden ve ırk ayrımcılığı yaptığı tartışmaları ile sık sık gündeme gelen Barbie, son birkaç yıldır farklı saç, ten renklerinde ve farklı bedenlerde ürettiği bebeklerle bu anlamda epey yol kat etti. Beden olumlamanın yanı sıra kız çocuklarına rol model olup, ilham verecek uluslararası kadın figürlerinin bebeklerini de yapan Barbie "Shero" ismini verdiği bu seriye geçen yıl Çağla Kubat’ı, 60. yılını kutladığı bu yıl ise Gülse Birsel'i ekledi.
Evet oyuncak deyip geçmemek gerekiyor, oyuncaklar mesajlar taşıyabiliyor, yalnızca çocuklara değil yetişkinlere de ulaşabiliyor. Elbette moda dünyası da bu durumun oldukça farkında, öyle ki ikonik ya da niş pek çok oyuncak bebek eşsiz moda iş birliklerinde kimi zaman marka bilinirliğini daha fazla yaymak, kimi zaman koleksiyonlara ilham vermek, kimi zaman da kampanyalarda kullanılmak üzere yer alabiliyor.
Oyuncak bebeklerle moda ilişkisi yeni icat edilmiş bir “kapitalist düzen” tuzağı da değil aslında. Fransa kralı 14. Louis tüm Avrupa’nın Paris modası hakkında bilgi sahibi olmasını istemiş ve bu yüzden İngiltere’den İspanya’ya her Avrupa sarayına “moda bebekleri” yollatmış. Bu oyuncak bebekler Fransız modasının en yeni tarzlarında giydirilerek hazırlanıyormuş ve asiller, terzilerinin bu bebeklere bakarak kendileri için kıyafet, aksesuar ve ayakkabılar hazırlamasını istiyormuş. Bir bakıma 14. Louis’nin bu oyuncak bebekleri için Fransız modasını sınır ötesine taşıyarak moda elçiliği yapan ilk figürler diyebiliriz.
Günümüzde oyuncak bebekler hala modanın oldukça içinde; bazı bebeklere özel koleksiyonlar bizzat tasarımcılar tarafından özenle hazırlanırken, bazı bebekler tasarımcılar için birer ilham kaynağı. Hatta pek çok moda tasarımcısı hayat hikayelerinde Barbie bebeği tasarıma olan ilgilerini arttıran bir oyuncak olarak gösteriyor ve belki de bir minnet ifadesi olarak onlarcası Barbie’ye özel küçük kıyafetler yaratmak için yıllar boyunca Mattel ile ortaklık kurdu. Bunların içinde Christian Dior, Diane Von Furstenberg, Burberry, Zuhair Murad gibi yüksek modanın dev isimlerini sayabiliriz. 2019 yılında 60. doğum gününde ise Barbie'nin geniş kapsamlı stilini biz gerçek insanlar için de sağlayacak yeni bir işbirliğini duyurdu. Vintage esinli kıyafetlerin en büyük hazır giyim markalarından biri olan Unique Vintage, Barbie’nin 1950 ve 60’lardaki ilk ve en ikonik görünümlerinden kıyafetleri 32-48 beden aralığında üretti. Vintage modayı kutsayan Barbie x Unique Vintage koleksiyonu için Mattel, arşivlerini açmış ve seçilen kıyafetleri birebir kopyalamaları için markaya özel izin tanımış.
Adını pek yakında çok daha sık duyacağınıza inandığım Popovy Sisters bebekler ise moda dünyasına oldukça sağlam ve havalı bir giriş yaptılar. Tamamen el yapımı ve koleksiyonerler için hazırlanan Popovy bebekler hayal edebileceğiniz tipik bebeklere hiç benzemiyor. Yaklaşık 40 cm uzunluğunda, poliüretan ve porselen karışımı özel ve patentli bir alaşımdan üretilen bu gerçeküstücü bebekler, top eklemleri, birebir anatomik proporsiyonları ve haute couture kıyafetleri ile moda tasarımcılarından moda editörlerine herkesi kendine hayran bırakmış durumda. Bebeklerin Elena ve Ekaterina Popovy isimli ikiz tasarımcıları St. Petersburg’daki atölyelerinde fantezi ve moda birlikteliğinden üretilmiş büyülü bir dünya yaratmışlar. Muazzam bebek koleksiyonu ile bilinen Louis Vuitton tasarımcısı Fabrizio Vitti’nin bu bebeklerden birini koleksiyonuna katması onların da moda dünyasına girişinin anahtarı gibi olmuş. Modanın dahi çocuğu Jean Paul Gaultier de kendine özel yapım 2 koleksiyon bebeği sipariş ettikten sonra tasarımcı bu bebeklerle bir de ünlü JPG parfümleri için bir kampanya çekimi istemiş.
Popovy bebeklerin en önemli özelliklerinden biri onlara değişebilen ifadeler ve vücut hareketleri ile “poz verdirebiliyor” olmak, bu konuda eğitici videolar bile var, hal böyle olunca bir reklam kampanyasında model olarak yer almaları çok doğal! Hatta Popovy bebekler Vogue dergisinin Eylül 2018 sayısında da kendilerine özel bir editöryal çekimle yer aldılar. Şu sıra Lena ve Katerina kardeşler tasarımcı Micheal Costello ile oldukça gizli bir işbirliğine başlamışlar. Kim bilir belki de podyumda bu bebekleri göreceğimiz bir defile hazırlığı içindedirler.
Figürleri, mistisizmleri ve dahası kadınlıkları ile moda dünyasında yer bulan bu bebekleri bir kenara bırakırsak yüksek modaya esaslı bir giriş yapan bir diğer oyuncak bebek ise KAWS oldu. Asıl adı Brian Donnelly olan KAWS, New Yorklu bir grafitti ve pop art sanatçısı, fakat ününü sınırlı sayıda ürettiği vinil oyuncağına borçlu. Bugüne dek Original Fake, Nike, Supreme gibi sokak stilinin güçlü markaları ile pek çok iş birliği yapmış olsa da lüks modaya girişi Dior Hommes’un 2018 yazı için hazırladığı erkek koleksiyonu ve defilesi ile oluyor. Pembe çiçeklerden yapılmış devasa bir Kaws heykeli klasik bir Dior takım elbisesi içinde podyumun orta yerini süslerken, mini bir versiyonu ünlü davetlilerin kucağında ön sırada poz veriyordu. Bu kadar da değil, KAWS bebek Dior Hommes’un arı logosunda da kendini gösterdiği gibi İlkbahar 2018 reklam kampanyasının da yüzü oldu. Koleksiyonerlere gelince, jilet gibi bir Dior takım elbise içindeki pembe kafalı, elli ve ayakkabılı sınırlı sayıda üretilen bir KAWS bebek için hem sıraya girmeli hem de 7500 Amerikan dolarını gözden çıkarmalısınız.
Oyuncaklar hayal kurdurmaya devam etse yeterdi aslında!..
