14 Mart 2025

T24’e özel Google röportajında ikinci kısım: Siyasi eğilimleri hesaplamıyor, bir site iktidar yanlısı mı iktidar karşıtı mı bilmiyoruz

Google Arama global basın sözcüsü Danny Sullivan’la algoritma değişikliği hakkında yaptığımız söyleşinin ikinci kısmını yayınlıyoruz. Bu bölümde Sullivan’a bağımsız haber sitelerinin engellenmesi suretiyle iktidarlarla arayı sıcak tutmaya çalışıp çalışmadıklarını soruyorum. Daron Acemoğlu’nun “haberin çölleşmesine neden olduğu için” Google’ı suçlaması hakkında düşüncelerini merak ediyorum. İşte cevaplar…

Google Arama (Google Search) röportajının ikinci kısmındayız. Girişi bu kez kısa tutmak istiyorum. Dün yayımlanan birinci bölümde Danny’yi arka arkaya ısrarla aynı noktaya değinerek biraz zorladığımı yazmıştım.

Tabii ki, o da nihayetinde bir çalışan ve çalıştığı kurumun duruşunu bize en nazik dille izah etmeye çalışıyor. Zaten Google gibi devasa şirketlerde en büyük sorun hangi yetkiliye ulaşırsanız ulaşın nihayetinde işin bir kısmından sorumlu bir yetkiliye ulaşıp tıkanıyorsunuz. 

Lakin dediğim gibi Danny sabırla yanıtladı sorularımı. Bu röportajla ve bu konulara ilgi duyan biri olarak algoritma meselesiyle ilgili ben ne düşünüyorum, onu da yarın size bir başka yazıyla anlatayım istiyorum.

Buyurun ikinci kısıma…

-Elimde birkaç örnek var. Mesela Güney Afrika’da Rekabet Kurulu Google’ın çeşitli değişikliklerinin yerel medyaya zarar verdiğine dair bir karara vararak tazminat ödenmesini talep etmiş. Keza Kanada’da benzer bir durum var, burada da meslek örgütü harekete geçmiş ve yine bir tazminatla sonuçlanmış. Buradaki kriteriniz nedir? Google kime ödeme yapacağını nasıl belirler?

Maalesef bu konuda benim yorum yapmam doğru olmaz. Bir yerde kanunların neye karar verdiğine yahut ne söylediğine hâkim de olmadığım için bir şey diyemem. Fakat şunu söyleyebilirim: Biz büyükleri göstermek, büyük olmayanları gizlemek gibi bir şey peşinde değiliz. Bu tür ayrımlarımız bile yok aslında.

Amacımız bir konuda araştırma yapan insanlara onlara gerçekten yardımcı olacak ve tatmin edecek içerikleri bulma konusunda yardım etmek. Bu da arama sonuçlarının iyi bir çeşitliliğe sahip olmasıyla mümkün. Tam olarak bu nedenle bağımsız platformları da diğerlerini de göstermek isteriz. Dolayısıyla bu yelpazeyi daraltmak istemeyiz.

Şu anda sistemler sizin için mükemmel değil. Öyle değil mi? Tamam. Olumsuz bir durum yaşandığında bunun fark edilmesi çok daha kolay oluyor. Muhtemelen tam tersi olsa herkes bir anda konuşmaya başlamayacaktı. Kimse Google’a “Bize çok fazla trafik vermeye başladın” demeyecekti. Bu yaşanan durum da her zaman yaşanan bir şey değildi.

O yüzden bunu Google’ın kasıtlı olarak yaptığı bir hareket gibi algılamak yerine asıl niyetin bambaşka olduğunu anlamaya çalışmanızı isterim. Çünkü her zaman böyle bir sonuçla karşılaşmadık. Ama çok fazla birbiriyle bağlantılı parça var ve bazen de böyle bir sonuç karşımıza çıkabiliyor.

Google Arama global basın sözcüsü Danny Sullivan

-Evet ama Google’ın bu değişikliğinden en çok bağımsız yayıncılar mağdur olunca ortaya “Google acaba Türkiye’de de başka yerlerde de hükümetlerle arasını iyi tutmak için mi bu türden içerikleri engelliyor” gibi bir soru çıkıyor.

İnsanlar bir değişiklik gördüklerinde bunu kendi akıllarındaki teoriyle örtüşmeye çalışırlar, bu anlaşılabilir bir durum. Ama gerçek öyle değil. Google Arama’da yanlış giden pek çok meseleyle ilgileniyorum ve hemen hepsinde insanların kafasında bunun neden olduğuna dair bir fikir var ve genellikle bu fikirlerin büyük kısmı doğru değil.

Gerçekte bir şey tam oturmadı, bir şey istendiği gibi çalışmadı ve insanlar bunu görmeyip gerçekle çok da bağlantısı olmayan bir sonuca vardılar. Bu doğal bir şey.

Bu konudaki endişeleri de anlıyorum. Ama konuyu araştırmaya başladığınızda böyle olmadığını görebilirsiniz. Bir konuda size net bir şey söylemek isterim: Bir şeyi çok ama çok net belirtiyoruz. Siyasi eğilimleri hesaplamıyoruz. Bir site iktidar yanlısı mı, iktidar karşıtı mı bilmiyoruz. Bu sıralama kriterlerimiz içinde bir değer değil. Hesapladığımız, ölçtüğümüz bir şey değil.

Dolayısıyla yapmadığımızı kamuya açık bir şekilde ifade ettiğimiz bir şeyi aslında yapıyor olsak bu çok arsızca bir davranış olurdu. Ama çok istiyorsanız size tam olarak ilgili kısmı bizzat gösterebilirim. Belki de bu soruları sormadan önce o kısma bir bakmalıydınız. Bu da benim fikrim.

-Özellikle haber söz konusu olduğun Türkiye çok hassas bir coğrafya. Aslında tam olarak bunu vurgulamak istiyordum.

Emin olun her ülke kendi özgü şartları olduğunu söyleyecektir. Söylediklerinizi reddederek söylemiyorum bunu. Ama mesela şu anda ABD’de de pek çok haber platformu aynı şekilde kendileri açısından daha önce benzeri olmayan bir dönem yaşadıklarını düşünüyor. Sözünüzü kesiyorum ama bu bizim çok sık duymaya başladığımız bir şey ve bizim açımızdan da çok zor bir durum. Çok fazla içerik var, çok fazla içerik türü var. Kapsadıkları konular çok farklı. Neyi neye göre sınıflandırmalıyız? Zor işler bunlar. Ama haklısınız, sizin durumunuzu da anlayabiliyorum.

-Ben aslında şunu söylemek isterim: Mesela ben gazeteci değil de herkes gibi bir kullanıcı olarak bir haberi Google’da arattığımda karşıma haberi tıkladığım sayfada değil de bilmem kaç sayfa sonra getiren bağlantılar çıkmaya başladığında Google’ı bu iş için kullanmayı bırakıyorum. Bugünkü algoritma değişikliğiyle kusura bakmayın, haberi bana çok zor, beni başka sayfalara yönlendirerek veren sitelere ulaşabiliyorum. Bu yüzden de haber için sosyal medyaya başvurmaya başlıyorum. Yani bu Google açısından da müşteri kaybetmek demek.

Anlıyorum ne demek istediğinizi.

-Peki, bir de Google’da muhatap bulamama sorunu var. Özellikle bu algoritma değişikliği sonrası konuya ilişkin Türk medyasında çıkan haberlerin hemen hepsinde bir türlü Google’dan cevap alınamadığına dikkat çekiliyor. Her ne kadar Google Türkiye’nin iletişim ekibinin gerçekten iyi niyetle yardım etmeye çalıştıklarını gözlemlemiş olsak da sorulara cevap almak mümkün olmuyor. “Bu değişiklik neden oldu? Hep böyle mi kalacak? Kalmayacaksa düzelmesi ne kadar zaman alacak?” gibi sorulardan bahsediyorum. Bu soruları sormak isteyen de tek bir internet sitesi, mesela T24 değil. Mağdur olan mecraların hepsi birlikte hareket etmeye de çalışıyor ama yine de muhatap bulamıyorlar.

Benzer sorulara cevap bulmaya çalışan yüz binlerce insan var. O zaman şu soru karşımıza çıkıyor: Bir şekilde bu insanlarla konuşmanın bir yolunu bulmamız ama geri kalan benzer talepleri yanıtsız bırakmamız adil olur mu? Yeni çıkmış olmayan ama çok küçük ve bağımsız çok sayıda yayın var. Bu cevaplar onlar için de önemli. Emin olun büyük markalarla da farklı sorunlar yaşıyoruz. Onlar da “Bu konuda hemen bir yetkiliyle görüşmek ve sorunu çözmek istiyoruz” diyorlar. Gerçek şu ki, bu konuda adil olmak adına herkese eşit şekilde davranmaya çalışıyoruz. Adaletsiz olmak istemiyoruz.

Birileri Google’dan birilerini tanıyor diye istediği cevabı alacağını düşünsün istemiyoruz. Bu yüzden biz politikamızı herkese açık bir şekilde ortaya koyuyoruz. Buna da “dürüst sonuçlar” diyoruz. Yani kimse özel destek almıyor. Tabii Google Arama ekibine ulaşamayan kişiler başka departmanlardan aldıkları yanıtlar nedeniyle öfkeleniyorlar. Ama o ekipler bizlere bu tepkileri bildiriyor ve biz de bu geri bildirimleri takdirle karşılıyoruz. Bu geribildirim geldiğinde pek tabii ki ilgileneceğiz. Anlamaya çalışacağız. Bu konuda daha fazlasını yapıp yapamayacağımızı sorgulayacağız. Eğer bu tepkilerde talep edilen şey diğer değişikliklerle uyumluysa ve kişiye özel bir destek türü değilse ve süregiden bir probleme işaret ediyorsa bu tür geribildirimlerle tabii ki ilgileneceğiz.

Her mecradan geri bildirimler alıyoruz. Google’dan biriyle iletişime geçme isteğinizi takdir etmekle birlikte bizim kuruluş mantığımız bu değil. Tüm birimlerimiz için geçerli bu. Herkes Google Arama’da bir şeylerin ters gittiğini düşünür ama genel olarak yayıncılar için konuşacak olursam siz bunu ifade ettiğinizde bunun bizim tarafımızdan duyulduğunu düşünüyorum. Gerçekten de durum bu. Bahsettiğim sınırlar nedeniyle geri dönüş yapamayız, size tam olarak neden böyle bir durum yaşandığını açıklayamayız. Çünkü bu belirgin bir sebebe dayanmıyor olabilir ve hatta konu size özgü bir durumdan bile kaynaklanmıyor olabilir. Ancak bu söylediklerinizin duyulmadığı, anlaşılmadığı, konunun incelenmediği ve eğer yapabileceğimiz bir şey varsa yapmak için çalışmadığımız anlamına gelmez.

Bu arada hiçbir destek yok demek de istemiyorum. Bazı noktalarda desteğimiz var. Örneğin sayfalarınız dizine tam olarak eklenmiyorsa bu konuya özel bir desteğimiz var. Güvenlik açısından bazı desteklerimiz var. İnsanların rahatça anlayabileceği yönergeler oluşturuyoruz. Ama sanırım anladınız, amacımız kötü olmaya veya bir şeyleri paylaşmamaya çalışmak değil. Ancak sağladığımız desteği herkese eşit ölçüde sağlamaya, kimseyi kayırmamaya çalışıyoruz.

-Nobel ödüllü iktisatçı Daron Acemoğlu’nu biliyorsunuzdur. Bir medya hakları STK’sının verilerine dayanarak kaleme aldığı bir sosyal medya mesajında Google’ın gelirlerini artırırken bağımsız yerel haber kuruluşlarının giderek daha az kazanmaya başladığına dikkat çekiyor. Google’ın gerçek yerel kaynakları ve bağımsız içerikleri arama sonuçlarının altına gömdüğünü belirterek, bu nedenle “haber çölleriyle” karşı karşıya kaldığımızın altını çiziyor. Google’ın haber alanının çölleşmesi gibi bir tehlikenin varlığına dair bir düşüncesi, kurumsal bir bakış açısı var mı?

Yerel haber kaynaklarını ödüllendirmek istiyoruz. Size yerel kaynakları daha fazla öne çıkarmak adına yaptığımız bazı blog yazılarımızı göstermek isterim. Yani bizim bakış açımıza göre yerel haber kaynakları önemli ve onları içeriklerine uygun alanlarda öne çıkarmak istiyoruz. Yerel haberleri seviyor ve bu kaynakların gelişmesini istiyoruz. Her zaman mükemmeli yaptığımızı söylemiyorum. Ancak insanlar genelde işler iyi gitmediğinde daha çok bunu fark etme eğiliminde oluyorlar. İyi olan şeyler nadiren fark ediliyor. Bir şeyler ters gittiğinde neyi düzeltebileceğimizi anlama isteğimiz de bir gerçek. Ancak bir şeylerin ters gitmesi bu yaşananın standart bir iş modeli olduğunu ve amacımızın işleri her daim bu şekilde halletmek istediğimizi göstermez.

-Peki, son soru: Bu yaşanan büyük düşüşlerde sorunun SEO olmadığını söylediniz. Sizin kişisel ve profesyonel görüşünüze göre o zaman sorun nedir? Neden kaynaklandı bu durum?

Bunun nedeni bahsettiğim tüm faktörleri kullanarak sıralama sistemlerimizi güncellememiz. En iyi reçetenin ne olduğunu bulmaya çalışıyoruz. Bu reçete bu sitelerden bazılarıyla yahut başka sitelerle iyi bir şekilde örtüşmemiş olabilir. Mesele de bu. Mesela sizin gruptaki sitelerin hepsi etkilendiğini söyleyecek. Ama sizin dışınızda da etkilenen başka alanlarda siteler var. Bunlar haberle ilgisi olmayan siteler. Güncellemeden sonra toplu olarak bunlara bakmaya ve anlamaya çalışıyoruz. Yine sadece size ait olmayan bazı belirteçlerin değerlendirmedeki ağırlıklarının değişmesiyle farklı sonuçlar ortaya çıkmış olabilir. Dolayısıyla tüm bu sonuçları doğuran sonuçlardaki bazı ortak noktaları yeniden ayarlayabiliriz.

-Yani bir noktada bir şeylerin yanlış gittiğini görüp değişikliğe gidebilirsiniz. Doğru mu? Teyit etmek adına soruyorum.

Evet ama şu gerçekten önemli. Bu sizinle konuştuktan sonra “Tamam, hadi değiştirelim” diyeceğimiz bir şey değil. Bir site için bunu düzeltin veya bağımsız haber siteleri için düzeltin demiyoruz. Daha ziyade, “Oh, demek biraz fazla şeker koymuşuz, şekeri azaltalım. Hatta biraz da tuz ekleyelim” demek gibi bir şey… İçerikleri dengeleme yolumuz biraz aşırıya kaçmış olabilir. Bunun nedeni bir yandan da çok fazla miktarda berbat içeriklerin ortada dolaşması. Görseniz siz de hak verirsiniz. Gerçekten berbat içerikler var. Hiç insan emeği almadan orijinal içerik gibi yutturulmaya çalışan siteler var. Biz de bu tür içeriklerin arama motoruna hâkim olmasının önüne geçmeye çalışıyoruz. Diğer şeylerin yanı sıra bunun da yaşanan durumda etkisi olmuş olabilir.

İLK BÖLÜM - Google Arama’nın dünya çapında basın sözcüsü T24’e konuştu: Trafiklerde yaşanan sorunu anlamaya ve daha iyi hale getirmeye çalışıyoruz

Eray Özer kimdir?

Eray Özer ODTÜ'de psikoloji okudu, sosyoloji hatmetti. Akabinde Bilgi Üniversitesi'nde yüksek lisans, Anadolu Üniversitesi'nde ise tez aşamasına takılan bir doktora ile akademik hayattan bir türlü elini eteğini çekemedi. Hatta iki yıl boyunca Kadir Has Üniversitesi'nde sosyoloji dersleri verdi.

Meslek hayatına Radikal Gazetesi'nde başladı, kısa süreli televizyon haberciliği deneyiminin ardından Doğuş Dergi Grubu'nda devam etti.

Son olarak ise Cumhuriyet hafta sonu eki Sokak'ı çıkaran ekipte yer aldı. Radikal, Birgün, Cumhuriyet ve Diken'de yazdı.

Yaklaşık dört sezondur devam eden bir podcast içeriği hazırlıyor. Buzdolabının tarihinden Yapay Zekâ'ya, Roman halkının hikâyesinden Kayıp Kıta Mu'ya birbirinden farklı konular hakkında hiç bilinmeyenlerin anlatıldığı "Yeni Haller" ismindeki podcast yayınına Spotify'dan veya tüm podcast uygulamalarından ulaşabilirsiniz.

 

Yazarın Diğer Yazıları

Google Arama’nın dünya çapında basın sözcüsü T24’e konuştu: Trafiklerde yaşanan sorunu anlamaya ve daha iyi hale getirmeye çalışıyoruz

Google Arama’nın uluslararası sözcülüğünü yapan Danny Sullivan’la algoritma değişikliği sonrası bağımsız haber sitelerinde yaşanan büyük düşüşü konuştuk. Okuyacağınız söyleşi Gazete Duvar’ın da kapanma gerekçeleri arasında yer alan bu düşüşün nedenleri anlamaya biraz olsun yardımcı olacağı gibi, Google tarafının bağımsız habercilerin sesini duyması açısından da önemliydi

Ukrayna’nın madenleri sahiden nadir ve değerli mi?

Ukrayna’nın ABD’yle anlaşmasını dört gözle bekleyen Batı medyası ülkedeki maden yataklarının değerini anlatmakla bitiremiyor. Lakin kazın ayağının öyle olmadığını söyleyenler de var. Yataklar ticari açıdan çıkarılmaya değer özellikte mi? Bir madenin kuruluşu 20 yıl sürebiliyorken ABD açısından bu anlaşma mantıklı mı? Sovyet döneminden kalma raporlarla belirlenen rezervler gerçeği yansıtmıyor olabilir mi?

Hedefte neden Ekrem İmamoğlu var?

Neden özellikle İmamoğlu? Neden onun seçim yarışına girmesi istenmiyor? Eğer İmamoğlu’nun adaylık ihtimali ortadan kalkar ve “Terörsüz Türkiye” hedefine ulaşılırsa Kürt seçmen Erdoğan ve Yavaş arasında nasıl bir tercih yapar? Yahut Erdoğan-Yavaş ikilisine alternatif bir aday olarak Demirtaş belirir mi? Sorular sorular…

"
"