Kenya Cumhuriyeti

Fırsat eşitliği iyice yok olmuş, hukuk medeniliğini ve güvenilirliğini çoktan kaybetmişken; ortalık haksız kazanç hikayelerinden geçilmez, son yirmi yıllık siyasetin zengin ettiklerinin şaibeli kazancından sorgu olmazken ve üç kuruş dul maaşı alan yaşlı bir kadının ya da beş kuruş maaşa layık görülen emekli bir insanın evinin kirasını nasıl ödeyeceğini, ne yiyip ne içeceğini, başına neler gelebileceğini kimse umursamazken, sokaktaki evsizlerin sayısı çığ gibi büyürken…

Ülke içine içine çöküyor; devleti ele geçirenler de ülkenin üzerine çöktükçe çöküyor.

Ve biz yeni vergi paketini tartışıyoruz.

Ama adalet aslen nedir, siyaset nasıl yapılmalıdır, gerçek demokrasi nasıl inşa edilir, bunları artık hiç tartışmıyoruz.

Kendi yarattığı tanrı ve devlet kavramlarının buyurganlığına ikna olan, onlardan gelen her türlü zulmü kader olarak kodlayan toplumların ortak kıyametine körleştik.

Kendisini devamlı kendi türünden korumaya alışan insan, aklının bir ürünü olan devlet sisteminin de yine kendisine dönük bir tehditkâr yapıya sahip olmasını olağan karşılıyor.

Fırsat eşitliği ya da adalet gibi kavramların içini değerlerle doldurup, sonra tüm o değerleri hiçe sayan sistemler kuran insanlığı, hızla globalleşen şu düzende kendine getirecek uyanışın hangi iklimde, hangi yıkımlardan sonra, hangi yollarla gerçekleşeceğini kestirmek kolay değil. Ama bu uyanışı hedeflemek mümkün. Bunun için gözlerimizi açıp bir kendimize bir de bizimle aynı çıkmazlara düşen diğerlerine bakmak yeterli.

Mesela Kenya’ya…

Kenya, Afrika kıtasının doğusunda bulunan, sömürü döneminde kıtada yaşatılan insanlık dışı her türlü eziyetten nasibini almış ve uzun süre İngiltere’nin elinde kalmış çileli bir ülke.

Afrikayı yıllarca sömüren İngiltere, ancak 60’ların başında o bölgeden mecburen Afrikalılara ait bir ülke olarak bahsetmeye başlamış ve Kenya 1963’te İngiltere’den ayrılıp bağımsız bir devlet olabilmiş.

1964 yılında Kenya’da cumhuriyet ilan edilmiş. Sonrası hep kaos. Anayasalar, referandumlar, birlik ve bağımsızlık çabaları ve asla ülkeye faydası olmayan siyasi çekişmeler. İktidara gelenlerin muhaliflere baskıları, faili meçhul cinayetler, iyi sanılanın kötü çıkması, ucu ucuna kazanılıp kaybedilen seçimlerde hep bir fitne hep bir hile tartışması olması, arada askeri darbe girişimleri, başlangıçta sevgi ve barıştan bahseden liderlerin zamanla tek adama dönüşmesi, medyayı, hukuku tekeline alması, sömürge dönemi sonrası sözde bağımsızlaşan bir ülkenin aslında hiçbir zaman gerçekten bağımsız olamaması…

Bugün, Kenya’ya seyahat edecek Türkleri Dış İşleri Bakanlığı resmi sitesinde öncelikle bulaşıcı hastalıklara karşı uyarıyor. Sonra suça karşı uyarıyor. Hava karardıktan sonra tek başınıza Kenya’da sokağa çıkmayın diyor. Son gelişmeler ışığında, zorunlu kalmadıkça Kenya’nın Mandera, Lamu, Garissa ve Tana River Vilayetleri’ne seyahat etmeyin diyor. O bölgelerde olanlara da sokağa çıkma yasağına uyun, şahsi güvenlik açısından her türlü önlemi alın, olası gelişmelere hazırlıklı bulunun diyor.

Çünkü şu sıralarda Kenya’da isyan var. 

Sebep, adaletsiz vergi kanunu.

Parlamento binası ateşe verildi. Polis önce göz yaşartıcı bomba ve plastik mermi kullandı. Artık gerçek mermi kullanıyor. Çoğu genç insan sokaklarda polis kurşunuyla yaralanıp, ölüyor.

Ajanslar haberleri “Z kuşağı sokakta” diye veriyor.

Sokaktaki gençler iktidara “Yeter artık! Bizim geleceğimizi çalamazsınız” diyor.

İktidar “Barışçıl gibi gösterilen protestolar şiddet eylemine dönüştü. Buna izin vermeyiz” diye önlemleri sertleştirdikçe sertleştiriyor.

Doğu Afrika’da yıllarca sömürge olarak var olup sonra cumhuriyetle yönetilen Kenya ile Anadolu’da yıllarca imparatorluk olarak var olup sonra cumhuriyetle yönetilmeye başlayan Türkiye’nin gençleri birbirleriyle tanışmıyorlar ama ayrı ayrı kıtalarda aynı zamanlarda başlarına aynı şey geliyor.

İktidarlar onların ellerinden geleceklerini çalıyorlar. Kenya’daki gençler buna bir dur demek umuduyla parlamentoyu ateşe veriyorlar. Türkiye’deki gençler yoksulluk ateşinde kendi kendilerine eriyip bitiyorlar.

Her iki ateşin müsebbibi de halkını değil hep kendi iktidarını düşünen, ülkeleri hızla yoksullaşırken kendi güçlerinin peşine düşen iktidarlar. Her iki ülkede de bu kötü yöneticiler yıllardır “demokratik” seçimlerle başa geldiler ve ülkelerine gün yüzü göstermediler.

Şu durumda rengi de tarihi de birbirinden çok farklı olan ama belli ki demokrasiden de seçimden de hep yanlış bir şey anlayan bu iki farklı halkın, hatta belki de yeryüzündeki tüm halkların, yaptığı ortak bir hata var.

Dünya, entrikalarla yönetilmesi değil sadece huzur içinde yaşanması gereken bir yer olabilir, bunu idrak edemiyorlar.

Beyinlerini bu meselelerle yakmadıkları için de mütemadiyen yaşadıkları ülkeyi ateşe atıyor ve mütemadiyen kendi çocuklarını yakıyorlar.