26 Temmuz günü yapılan açılış töreni ile Paris'te başlayan ve 11 Ağustos gününe kadar sürecek olan 33. Yaz Olimpiyatları, aynı zamanda geniş bir çerçevede yapay zekânın kullanıldığı ilk olimpiyatlar oluyor. Geçtiğimiz hafta Nature'de yayımlanan Sumeet Kulkarni'nin yazısı, yapay zekânın spor ve olimpiyat özeline nasıl kullanıldığını anlatıyor. Yazı, aslında kendi içinde belirtmese de gelecek için potansiyel araştırma konularını da barındırıyor.

Bir önceki Pazar günü bir dil modeli olan Llama 3.1 yazısında da kısmen bahsettiğim GPT temelli bir sohbet botu, Paris'teki olimpiyatlarda sporcuların kullanımına sunulmuş durumda. AthleteGPT adı verilen bu model, 7/24 saat, özel bir uygulama üzerinden tüm katılımcıların sorularına detaylı yanıt vermek için geliştirilmiş. Muhtemelen bir sonraki büyük spor organizasyonlarında da artık GPT tabanlı sohbet botlarını görmek mümkün olacak.

Yine yazıda, yapay zekânın olimpiyat oyunlarına etkisi üç başlıkta özetlenmiş. Bu başlıklardan ilki oyuncuların performanslarının ölçümü. Bundan 124 yıl önce, yine Paris'te düzenlenen olimpiyatlarda hareket halindeki sporcuları incelemek çok hızlı bir şekilde fotoğraf kareleri kaydetmek için bir sistem kurulmuştu ve hatta bu sistemden elde edilen çıktılar, 1901'de sporcuların üstünlüğünün sebeplerini araştırmak için kullanılmıştı. O dönemler temelleri atılan bu sistem artık çok daha ileri bir düzeyde ve 2024'te sporcuların fiziksel hareketleri, anlık olarak vücut üzerindeki 21 nokta referans alınarak 3 boyutlu bir şekilde inceleniyor ve kaydediliyor. Bu kayıtlar antrenörler ve uzmanlar için oyuncuların performanslarını arttırmak ve geliştirmek için kullanılıyor..

Sadece sporcular için değil, izleyiciler için de yapay zekâ olumlu etkilere sahip. Özellikle yukarıdaki paragrafta da kısaca belirttiğim, anlık veri toplanması ve bu verilerin ekranlarda gösterilmesi, izleyiciler için izledikleri sporun takibini kolaylaştırıyor ve daha fazla bilgilendirici bir içeriğe ulaşmış oluyorlar. Toplanan verilerin sıklık ve sayısının çokluğu da özellikle spor araştırmacıları için gelecekteki araştırmalara dair büyük bir maden olarak duruyor.

Müsabakalarda hakemlerin yönetimlerini kolaylaştıracak için yapay zekâ uygulamarı yıllardır gündemde ve özellikle futboldaki uygulamalarına sıkılıkla şahit oluyoru(m)z. Ancak bu entegrasyonu tüm sporlarla sağlamak henüz mümkün değil ve bunun için daha önümüzde uzunluğunu tam olarak kestiremediğimiz bir zamana ihtiyaç olacak. Bunun altında yatan en temel sebep elbette para olurken, en az onun kadar önemli bir sebepse her spor için iyi performans gösteren bir modelin henüz olmaması ki burası da özellikle derin öğrenme araştırmacıları için güzel bir çalışma konusu olmaya aday duruyor.

Paris 2024, sporcu performansını artırma, izleyici deneyimini zenginleştirme ve kısmen de olsa hakem kararlarını destekleme gibi çeşitli alanlarda yapay zekânın spordaki uygulamalarına dair örnekler sunuyor. Üstelik gelecekteki yıllarda düzenlenecek organizasyonları daha da geliştirebilecek fırsatların araştırmasına kapı açarak…

Referanslar

Kulkarni, S. (2024). Three ways AI is changing the 2024 Olympics for athletes and fans. Nature. https://doi.org/10.1038/d41586-024-02427-0